Iedereen heeft zich in zijn leven waarschijnlijk wel eens afgevraagd ‘kan ik eigenlijk wel kinderen krijgen?’. Dit is een vraag die aan je kan gaan knagen, een bron van onzekerheid kan worden en zelfs je zelfbeeld kan aantasten. Veel mensen willen er dan ook alles aan doen om hun vruchtbaarheid te beschermen en hun kans op een geslaagde zwangerschap te vergroten. Wist je dat dit ook kan door je te laten testen en behandelen op SOA’s?

De weg naar een zwangerschap

In de normale situatie rijpt elke maand in één van de eierstokken van een vrouw een eicel uit, waarna die tijdens de eisprong wordt losgelaten in haar buikholte. Daar moet hij over een kleine afstand zelf de weg vinden naar de opening van een eileider. Eenmaal daarin wordt de eicel dan langzaam door minuscule trilhaartjes voortbewogen richting baarmoeder.  Als er ook zaadcellen aanwezig zijn kan de eicel bevrucht worden. Die bevruchting kan op elke plek in het hiervoor genoemde traject plaatsvinden, maar de bevruchte eicel kan zich pas ontwikkelen tot baby als hij zich kan innestelen in de baarmoeder. Voor je vruchtbaarheid is het dus ontzettend belangrijk dat de eileiders, baarmoeder, baarmoedermond en vagina gezond en goed doorgankelijk zijn voor zaadcellen en (bevruchte) eicellen!

ls dit niet het geval, dan maak je als vrouw meer kans op:

• onvruchtbaarheid
• verminderde vruchtbaarheid
• buitenbaarmoederlijke zwangerschappen
• miskramen
• vroeggeboorten
• aangeboren afwijkingen

SOA’s bij vrouwen kunnen al deze dingen veroorzaken en dus de kans op een zwangerschap kleiner maken of de risico’s tijdens een zwangerschap groter maken!

Ook bij mannen kan een ontsteking van bijvoorbeeld de zaadleiders of bijballen leiden tot onvruchtbaarheid door verlittekening en vernauwing. Infectieziekten, zoals SOA’s, zijn de oorzaak van 15% van de gevallen van mannelijke onvruchtbaarheid.

SOA’s bij mannen kunnen dus ook de kans op een zwangerschap verkleinen!

SOA’s en zwanger worden

Chlamydia

Deze bacterie geeft in 90% van de vrouwen en 50% van de mannen helemaal geen klachten. Als een vrouw er te lang mee rondloopt kan de bacterie opstijgen naar de onderbuik en een ontsteking van het kleine bekken geven: pelvic inflammatory disease (PID). Wel 50% van de gevallen van PID komt door chlamydia! Door flinke ontsteking van de eileiders gaan die dichtzitten en kunnen de (bevruchte) eicellen de baarmoeder niet meer bereiken, met dus meer kans op onvruchtbaarheid of buitenbaarmoederlijke zwangerschappen.

Zelfs vrouwen met vruchtbaarheidsproblemen waarbij de eileiders na een chlamydia-infectie nog open waren hadden toch 33% minder kans om zwanger te worden. Er wordt gedacht dat dit deels komt doordat de immuunreactie op de bacterie het innestelen en de ontwikkeling van de foetus hindert.

Daarnaast veroorzaakt chlamydia verklevingen in de buikholte, wat operaties (zoals keizersnedes) riskanter maakt.

Bij mannen met een chlamydia-infectie wordt een slechtere zaadkwaliteit gemeten.

Gelukkig krijgt niet elke vrouw vruchtbaarheidsproblemen na een chlamydia-infectie! Volgens Soa Aids Nederland komt het bij minder dan 1% van de vrouwen met chlamydia voor, naar schatting bij 500 vrouwen in Nederland per jaar.

Gonorroe

Net als chlamydia veroorzaakt gonorroe als het opstijgt PID, ongeveer 20% van de gevallen wordt erdoor veroorzaakt. Ook hebben veel mensen er geen klachten van: tot 60% van de vrouwen en 10% van de mannen. Gonorroe vergroot daarnaast de kans op vroeggeboorte, een te laag geboortegewicht en aangeboren afwijkingen zoals blindheid en gewrichtsontstekingen.

Mycoplasma

Dit is een seksueel overdraagbare bacterie die in je cellen kan leven en bij mannen vaak een ontsteking van de plasbuis veroorzaakt. Bij onvruchtbare vrouwen wordt tot wel 4x zo vaak als bij vruchtbare vrouwen gevonden dat ze ooit mycoplasma hebben gehad. Ook geeft het een 5 à 6 keer grotere kans op buitenbaarmoederlijke zwangerschappen.

Op zichzelf veroorzaakt mycoplasma minder schade dan chlamydia en gonorroe, maar gecombineerd doet het juist extra schade. Ook is aangetoond dat mycoplasma zich kan binden aan zaadcellen en zo een lift kan krijgen naar de baarmoeder of buikholte.

Trichomonas

De relatie tussen de parasiet trichomonas en vruchtbaarheid is nog relatief weinig onderzocht. Wat wel al gevonden is in bepaalde studies is dat vrouwen die aangaven dat ze ooit trichomonas hadden gehad 2x zo vaak onvruchtbaar waren door vernauwde eileiders. De kans op onvruchtbaarheid lijkt steeds groter te worden als je vaker een trichomonas-infectie doormaakt.

Bij een gecombineerde infectie met chlamydia wordt veel vaker PID gezien. Mogelijk komt dit doordat chlamydia door de trichomonas-parasieten een lift krijgt.

Verder werkt de parasiet waarschijnlijk zaadcellen tegen door ze op te eten of hun beweging te verstoren.

Herpes

Vooral als je als vrouw dit virus voor het eerst oploopt tijdens een zwangerschap is het gevaarlijk voor het ongeboren kind, omdat het kan leiden tot miskramen, doodgeboorte en aangeboren afwijkingen. Als je al eerder herpes hebt gehad, en dat kan genitale herpes of een koortslip zijn, dan heb je al antistoffen en is het risico voor je kindje een stuk lager.

Toch kan ook een zwangere die het herpes virus al jaren met zich meedraagt haar kind infecteren rondom de geboorte. In pasgeborenen kan het vervolgens ernstige gevolgen hebben zoals sepsis (bloedvergiftiging), epileptische aanvallen en leverfalen. Zwangeren met herpes-blaasjes ten tijde van de bevalling wordt dan ook aangeraden om een keizersnede te ondergaan.

Better safe than sorry!

De meeste SOA’s zijn gelukkig goed te behandelen en lang niet altijd leiden ze tot problemen met je vruchtbaarheid of zwangerschap. Door condooms te gebruiken en je eerst te laten testen kun je bovendien een besmetting met een SOA helemaal voorkomen.

Voorkom verdriet voor jou en je (toekomstige) partner, laat je op tijd op SOA’s testen en behandelen. Je kan je testen bij Onedayclinic op de volgende locaties:

Amsterdam, Utrecht, Den haag, Rotterdam, Eindhoven en Nijmegen.

Bronnen

• D Pellati, et al. Genital tract infections and infertility. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, Volume 140, Issue 1, 2008, Pages 3-11
  https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S030121150800136X
• DG Tsevat, et al. “Sexually transmitted diseases and infertility.” American journal of obstetrics and gynecology 216,1 (2017): 1-9.
  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5193130/
• Kelly A. Cunningham, Kenneth W. Beagley, Male Genital Tract Chlamydial Infection: Implications for Pathology and Infertility, Biology of Reproduction, Volume 79, Issue 2, 1 August 2008, Pages 180–189
  https://academic.oup.com/biolreprod/article/79/2/180/2557492
• https://lci.rivm.nl/richtlijnen/chlamydia-trachomatis-en-lymfogranuloma-venereum
• Heumann, Christine L et al. “Adverse Birth Outcomes and Maternal Neisseria gonorrhoeae Infection: A Population-Based Cohort Study in Washington State.” Sexually transmitted diseases 44,5 (2017): 266-271.
  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5407319/
• Fernandes ND, Badri T. Congenital Herpes Simplex. [Updated 2019 Dec 21]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan-. Available from:
  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507897/
• Straface, Gianluca et al. “Herpes simplex virus infection in pregnancy.” Infectious diseases in obstetrics and gynecology 2012 (2012): 385697.
  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3332182/